مالیات وکیل چقدر است؟
مالیات یکی از ابزارهای تامین مخارج برای تمامی کشورها محسوب می‌شود و دولت‌ها از مردمی که شاغل هستند و درآمد کسب می‌کنند مالیات می‌گیرند تا به این طریق مردم هزینه امکانات و منافع عمومی که از آن استفاده می‌کنند را به دولت بپردازند.
کشور ما ایران نیز از این قاعده استثنا نشده و درباره اخذ مالیات و تعیین مشمولین مالیاتی قانون مالیات‌های مستقیم را تصویب نمود.
در این قانون هر شخصی اعم از حقیقی یا حقوقی که به هر نحوی درآمد کسب می‌کند مشمول پرداخت مالیات خواهد شد و باید بر اساس تعرفه‌ای که در قانون مالیات‌های مستقیم آمده مالیات معین شده، مالیات خود را بپردازد.
زمانی که افراد با مشکلات حقوقی و قضایی مواجه می‌شوند به وکلای دادگستری مراجعه می‌کنند تا مشکل آن‌ها را در صورت امکان و مطابق با موازین قانونی حل کند.
کسی که برای حل مسئله خود وکیل می‌گیرد باید به او حق الوکاله‌ای بپردازد و این حق الوکاله باید طبق تعرفه باشد.
وکیل با دریافت حق الوکاله از موکلان خود کسب درآمد می‌کند، در نتیجه وکیل نیز مشمول مالیاتی می‌شود و باید مالیات خود را بر اساس آن میزان که در قانون مالیات‌های مستقیم درج شده، پرداخت کند.
مالیات چیست و انواع آن کدام است؟ میزان مالیات وکیل چقدر است؟ تعرفه حق الوکاله چقدر است؟ و بسیاری از سوالات دیگر ممکن است ذهن شما را مشغول کرده باشد. در ادامه این متن تمامی این سوالات پاسخ داده خواهد شد.
تعریف مالیات و انواع آن
اولین چیزی که ممکن است برایتان مبهم باشد و مایل باشید تعریف آن را بدانید مالیات است.
مالیات به پول یا مالی گفته می‌شود که شهروندان کشور مکلف هستند به موجب قانون به دولت خود پرداخت کنند تا از این پول برای تامین کالاها و خدمات ضروری و عمومی و تامین امنیت دفاع همگانی و ایجاد آبادانی و عمران استفاده شود.
مالیات تاریخچه بسیار کهنی هم دارد و از همان زمان‌های گذشته نیز از مردم مالیات که خراج هم نامیده می‌شد دریافت می‌گردید.
این روزها مالیات یک اصل مهم در اقتصاد هر کشور محسوب می‌شود و تمامی افراد جامعه پذیرفته‌اند که باید به دولت خود مالیات پرداخت کنند تا دولت این مبالغ را صرف تامین منافع و مخارج عمومی کند. به عبارتی دریافت و اخذ مالیات را باید حق هر دولتی دانست.
مالیات از جنبه‌های مختلفی دسته بندی شده است، یکی از این دسته بندی‌ها که رایج‌ترین آن هم هست و از حیث روش وصول مالیات تقسیم‌بندی شده عبارتند از:
- مالیات مستقیم
- مالیات غیرمستقیم
مالیات مستقیم
در تعریف مالیات مستقیم باید گفت که همانطور که از نامش پیداست بدون هیچ واسطه و به صورت مستقیم به روی درآمد افراد و یا سازمان‌ها و موسسات اعمال می‌شود و مامورین دولتی مستقیما این مالیات را از مشمولین دریافت می‌کنند.
مالیات مستقیم شامل موارد زیر می‌شود:
مالیات بردرآمد
که شامل مالیات بر درآمد حقوق، مالیات بر درآمد مشاغل، مالیات بر درآمد املاک، مالیات بر درآمد کشاورزی، مالیات بر درآمد اتفاقی، مالیات بر درآمد منابع، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی و مالیات تکلیفی می‌شود.
مالیات بردارایی
این نوع مالیات بر اساس آخرین اصلاحیه قانون، شامل مالیات بر ارث و حق تمبر می‌شود و سایر موارد از جمله مالیات سالانه املاک، اراضی بایر و مالیات بر مستغلات از سال 94 به بعد حذف شد.
مالیات غیرمستقیم
مهم‌ترین و شناخته‌شده‌ترین نوع مالیات غیرمستقیم مالیات بر ارزش افزوده است. پرداخت کننده مالیات برارزش افزوده شخص معینی نیست و به هر کسی ممکن است تعلق بگیرد.
مالیات بر ارزش افزوده بر روی کالاها و خدمات اضافه می‌گردد و از انواع آن می‌توان به مالیات بر کالاهای مصرفی مثل قند، شکر، سیگار و غیره اشاره کرد.
در حقیقت پرداخت کننده آن خریدار است و به صورت غیرمستقیم همراه با هزینه کالا آن را پرداخت می‌کند.
جایگاه شغلی وکلا در ایران و قانون
گفتیم که یک دسته از شاغلانی که مشمول پرداخت مالیات می‌شوند، وکلای دادگستری اعم از کانون وکلای دادگستری و وکلای مرکز قوه قضاییه هستند.
در ردیف 5 بند ب ماده 96 قانون مالیات‌های مستقیم از وکلا نام برده شده و آن‌ها را موظف کرده که دفتر درآمد و هزینه تهیه و نگهداری کنند و هر سال اظهارنامه مالیاتی خود را به سازمان امور مالیاتی کشور تقدیم کنند.
وکلایی که این بند را رعایت نکنند مشمول جریمه خواهند شد و باید معادل 20 درصد از مالیات را پرداخت کنند.
لازم به توجه است که آن دسته از وکلای دادگستری که اظهارنامه مالیاتی خود را سالانه در موعد مقرر به سازمان مالیاتی کشور تسلیم کنند از معافیت مالیاتی سالانه که در ماده 101 قانون مالیات‌های مستقیم آمده، برخوردار خواهد شد و طبق نرخ موجود در ماده 131 قانون مزبور نسبت به مازاد آن مشمول پرداخت مالیات می‌شوند.
حق الوکاله چیست؟
حال می‌خواهیم برای شما حق الوکاله را تعریف کنیم. حق الوکاله به پولی گفته می‌شود که وکیل در ازای انجام کار و دفاع کردن از موکل خود دریافت می‌کند.
وکالت یک شغل آزاد است وکلای دادگستری محدودیتی بابت دریافت حق الوکاله از سوی موکلان خود ندارند. البته باید توجه داشته باشید که در این زمینه قوانینی تصویب شده و به موجب آن تعرفه‌ای برای دریافت حق الوکاله مقرر شده است.
با این حال در اکثر مواقع حق الوکاله وکیل بر اساس توافق طرفین و متناسب با میزان ساعاتی که وکیل بر روی پرونده کار می‌کند و نوع پرونده تعیین می‌گردد. بنابراین در درجه اول محاسبه حق الوکاله به شکل توافقی انجام می‌گیرد.
اگر شخص وکیل و موکل در رابطه با حق الوکاله توافقی با یکدیگر نکرده باشند، میزان حق الوکاله وکیل بر اساس تعرفه کانون وکلا، تعیین خواهد شد. همچنین لازم به ذکر است که میزان حق الوکاله توافق شده میان طرفین حتما باید در وکالتنامه درج شود.
نحوه محاسبه مالیات حق الوکاله
برای آن که شیوه محاسبه مالیات حق الوکاله را بگوییم باید متن ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم را عینا برای شما بیاوریم. در این ماده به صورت واضح شیوه محاسبه مالیات وکیل بیان شده است.
در ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم آمده است: وکلاء دادگستری و کسانی که در محاکم اختصاصی وکالت می‌کنند مکلفند در وکالتنامه‌های خود رقم حق الوکاله‌ها را قید نمایند و معادل پنج درصد آن بابت علی‌الحساب مالیاتی روی وکالتنامه تمبرالصاق و ابطال نمایند که در هر حال مبلغ تمبر حسب مورد نباید کمتر از میزان مقرر در زیر باشد:
- الف) در دعاوی و اموری که خواسته آن‌ها مالی است پنج درصد حق الوکاله مقرر در تعرفه برای هر مرحله.
- ب) در مواردی که موضوع وکالت مالی نباشد یا تعیین بهای خواسته قانونا لازم نیست و همچنین در دعاوی کیفری که تعیین حق الوکاله به نظر دادگاه است پنج درصد حداقل حق الوکاله مقرر در آیین‌نامه حق الوکاله برای هر مرحله.
- ج) در دعاوی کیفری نسبت به مورد ادعای خصوصی که مالی باشد بر طبق مفاد حکم بند (الف) این ماده.
- د) در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی رسیدگی و حل و فصل می‌شود و برای حق الوکاله آن‌ها تعرفه خاصی مقرر نشده است از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آن‌ها میزان حق الوکاله صرفا از لحاظ مالیاتی به شرح زیر:
تا ده میلیون (10٫000٫000) ریال ما به الاختلاف، پنج درصد؛ تا سی میلیون (30٫000٫000) ریال ما به الاختلاف، چهار درصد نسبت به مازاد ده میلیون (10٫000٫000) ریال، از سی میلیون (30٫000٫000) ریال ما به الاختلاف به بالا سه درصد نسبت به مازاد سی میلیون ریال (30٫000٫000) منظور می‌شود و معادل پنج درصد آن تمبر باطل خواهد شد.
مفاد این بند درباره اشخاصی که وکالتا در مراجع مذکور در این بند اقدام می‌نمایند (ولو اینکه وکیل دادگستری نباشند) نیز جاری است، جز در مورد کارمندان مؤدی یا پدر– مادر- برادر- خواهر- پسر- دختر- نواده و همسر مؤدی.
- تبصره 1- در هر مورد که طبق مفاد این ماده عمل نشده باشد وکالت وکیل با رعایت مقررات قانون آیین دادرسی مدنی در هیچ یک از دادگاه‌ها و مراجع مزبور قابل قبول نخواهد بود مگر در مورد وکالت‌های مرجوعه از طرف وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها و مؤسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها که محتاج به ابطال تمبر روی وکالتنامه نمی‌باشند.
- تبصره 2- وزارتخانه‌ها و موسسات دولتی و شرکت‌های دولتی و شهرداری‌ها و وسسات وابسته به دولت و شهرداری‌ها مکلفند از وجوهی که بابت حق الوکاله به وکلا پرداخت می‌کنند پنج درصد آن را کسر و بابت علی‌الحساب مالیاتی وکیل تا پایان ماه بعد به اداره امور مالیاتی محل پرداخت نمایند (اصلاحی ۳۱/۴/۱۳۹۴).
- تبصره 3- در صورتی که پس از ابطال تمبر تعقیب دعوی به وکیل دیگری واگذار شود وکیل جدید مکلف به ابطال تمبر روی وکالتنامه مربوط نخواهد بود.
- تبصره 4- در مواردی که دادگاه‌ها حق الوکاله یا خسارت حق الوکاله را بیشتر یا کمتر از مبلغی که ماخذ ابطال تمبر روی وکالتنامه قرار گرفته است تعیین نمایند مدیران دفتر دادگاه‌ها مکلفند میزان مورد حکم قطعی را به اداره امور مالیاتی مربوط اطلاع دهند تا ما به‌التفاوت مورد محاسبه قرار گیرد.
میزان تمبر مالیاتی وکیل چقدر است؟
بیش از هر چیز باید میزان حق الوکاله وکیل را مشخص کرد. حق الوکاله همان مبلغی است که وکیل در قرارداد با موکل به عنوان دستمزد خود درج می‌کند. دادگاه نیز همین مبلغ درج شده در قرارداد را ملاک تمبر مالیاتی وکیل قرار می‌دهد.
حال در صورتی که حق الوکاله درج شده در قرارداد وکالت، کمتر از تعرفه حق الوکاله اعلام شده از سوی کانون وکلا باشد، دادگاه برای اخذ تمبر مالیاتی، همان مبلغ تعرفه را ملاک قرار می‌دهد اما برای محکومیت خوانده به پرداخت حق الوکاله، مبلغ درج شده در قرارداد را تعیین می‌کند.
اما چنانچه مبلغی که در قرارداد به عنوان حق الوکاله تعیین شده بیشتر از تعرفه باشد، دادگاه این مبلغ را تنها برای تمبر مالیاتی ملک قرار داده و برای محکومیت خوانده به پرداخت حق الوکاله، همان مبلغ تعرفه را ملاک قرار می‌دهد.
- مثال 1: اگر در یک قرارداد وکالت میان وکیل و موکل مبلغ حق الوکاله برابر با 3 میلیون تومان درج شده باشد در حالی که تعرفه حق الوکاله برابر با 1.5 میلیون تومان باشد، دادگاه مبلغ 3 میلیون تومان را ملاک تمبر مالیاتی وکیل و مبلغ تعرفه که 1.5 میلیون است را ملاک محکوم کردن محکوم علیه به پرداخت حق الوکاله به نفع خواهان می‌کند.
- مثال 2: در صورتی که مبلغ حق الوکاله در قرارداد میان وکیل و موکل برابر با 1 میلیون تومان درج شده باشد در حالی که تعرفه حق الوکاله برابر با 2 میلیون تومان باشد، دادگاه برای تمبر مالیاتی مبلغ تعرفه یعنی 2 میلیون تومان و برای محکوم کردن خوانده به پرداخت حق الوکاله به نفع خواهان، مبلغ 1 میلیون تومان را ملاک قرار خواهد داد.
سامانه مالیاتی وکلای دادگستری tax.pgpal.ir
در سال 98 بود که قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه‌های مودیان، تصویب شد. به موجب این قانون اشخاصی از جمله وکلای دادگستری ملزم شدند که در دفاتر وکالت خود دستگاه کارتخوان نصب کنند.
البته بعد از تصویب این قانون، مسئولین کانون وکلای دادگستری سامانه مالیاتی برای وکلای دادگستری ایجاد کرد به نشانی tax.pgpal.ir و این سامانه جایگزین سامان‌های شد که در قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه‌های مودیان از آن نام برده شده بود.
وکلایی که در سامانه مالیاتی tax.pgpal.ir ثبت نام کرده باشند و از طریق آن صورت حساب الکترونیکی صادر کنند، دیگر ملزم به دریافت و نصب دستگاه کارتخوان نخواند بود.
همچنین باید این نکته را نیز بیان کرد که وکلایی که در این سامانه ثبت نام کنند، دیگر مشمول جریمه‌های مالیاتی که در قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه‌های مودیان مقرر شده، نمی‌شوند.
مجازات عدم پرداخت مالیات از سوی وکلا دادگستری
وکلا نیز مانند دیگر مشمولین پرداخت مالیات، اگر مالیات خود را در موعد مقرر شده پرداخت نکنند، جریمه خواهند شد.
به موجب بند (ب) ماده‌های 95 و 96 قانون مالیات‌های مستقیم، اگر یک وکیل دادگستری اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر به اداره مالیات تسلیم نکند، معادل 20 درصد از مالیات جریمه خواهد شد و مالیات او نیز علی‌الارس محاسبه می‌شود.
پس فرقی ندارد که شغل شما چیست، وکیل هستید یا تاجر، شخص حقیقی هستید یا شخص حقوقی. در هر صورت باید مالیات خود را در زمانی که معین شده است پرداخت کنید در غیر این صورت به پرداخت جریمه محکوم خواهید شد.
البته در این زمینه نیز وکلای سامانه وکیل 24 نیز می‌توانند به خوبی شما را راهنمایی کنند و پاسخگوی سوالات شما باشند.
توصیه‌های کارشناسان وکیل24 به وکلا
- حتما اظهارنامه مالیاتی خود را در موعد مقرر و از طریق سامانه مالیاتی الکترونیکی تسلیم کنید.
- اظهارنامه مالیاتی خود را پرینت گرفته و آن را در سازمان امور مالیاتی کشور ثبت کنید.
- علاوه بر اظهارنامه مالیاتی، تصویر دفترچه تمبر مالیاتی خود را نیز ارسال کنید.
- موارد مالیاتی خود را به صورت دقیق و کامل ثبت نموده و از ارسال اظهارنامه سفید خودداری کنید.
- به طور حتم دفتر موضوع بند (ب) ماده 95 قانون مالیات‌های مستقیم که سازمان امور مالیاتی کشور آن را مهر کرده باشد، را تهیه کنید.
- مالیات خود را در زمان تسویه حساب طبق برگه قطعی مالیات پرداخت کنید.
- آدرس و شماره تلفن دقیق خود را حتما ثبت کنید.
در پایان این مطلب خوب است خاطر نشان کنیم که وکلای دادگستری نیز مشمول پرداخت مالیات هستند و باید معادل 5 درصد از حق الوکاله خود را به عنوان مالیات بپردازند.
حق الوکاله وکلا اگر بیشتر از تعرفه باشد، مبلغ بیشتر ملاک قرار گرفته و اگر کمتر از تعرفه باشد، مبلغ تعرفه ملاک پرداخت مالیات قرار خواهد گرفت.
کارشناسان متخصص وکیل 24، خوشحال خواهند شد که سوالات شما را در زمینه امور مالیاتی و تنظیم اظهارنامه مالیاتی بشنوند. شما می‌توانید پاسخ تمامی سوالات خود را از کارشناسان این سامانه دریافت کنید.
