چگونه می توان داور را از عزل کرد؟

یکی از نهادهای مهم و مفیدی که برای رفع بسیاری از اختلافات حقوقی به آن توجه زیادی می‌شود و علاوه بر آن، نسبت به زمان گذشته از اهمیت بالاتری برخوردار بوده و همچنین باعث شده که طرفداران بیشتری نیز داشته باشد، داوری می‌باشد.

همانطور که می ‌دانید مطالب حقوقی دارای پیچیدگی‌های بسیار زیادی می باشد، اما ما در این مقاله قصد داریم تا در مورد عزل داوری و این موضوع که چگونه می‌‌شود داور را عزل کرد، برای شما مطالب کاملی را بیان کنیم.

مزایای وجود داور در دعوا میان دو طرف

از مهم‌ترین مزایای وجود داوری در دعوای طرف می‌توان به این موضوع اشاره کرد که تمامی مباحث رسیدگی به پرونده با توجه به انتخاب طرفین انجام می‌شود، یا به بیان ساده‌تر می‌توان گفت که دو طرف دعوا از این امکان برخوردار می‌باشند که چگونگی روند رسیدگی به پرونده را به طور کامل برای داور مشخص کنند.

از دیگر مزایای حضور داور می ‌توان به این مورد اشاره کرد که دو طرف، از این امکان برخوردار می‌باشند که در هر زمان که توافق داشتند، به داوری خاتمه داده و وی را برکنار کرده و داور دیگری را برای این کار انتخاب کنند.

به این دلیل که داورِ میان دو طرف، از تجربه بالاتری برخوردار است و می‌تواند امکانات متفاوت و فراوانی را در اختیار آن‌ها قرار داد.

همچنین می‌توان این نکته را نیز بیان کرد که با توجه به تجربه و مهارت بسیاری از داوران، در اغلب موارد باعث از بین رفتن اختلاف میان طرفین و همچنین اعتماد بیشتر به داور رواج پیدا خواهد کرد، اما با توجه به تمامی نکاتی که در مورد داوری گفته شد در برخی موارد، ممکن است بنا به وجود آمدن هر نوع مشکلی میان طرفین، تصمیم به برکنار کردن داور کنند یا به بیان حقوقی داور را عزل خواهند کرد.

در چنین مواقعی است که سوال‌های گوناگونی برای بسیاری از افراد به وجود می‌آید که آیا می‌توانند داور را عزل کنند و یا عزل کردن داور به چه مواردی بستگی دارد؟ سعی می‌کنیم در ادامه پاسخ مناسبی برای این سری سوال‌ها بیان کنیم.

در چه مواقعی ممکن است عزل داوری لازم باشد؟

در بسیاری از مواقع ممکن است که دو طرف دعوا نسبت به صلاحیت کامل داوری از تمامی لحاظ‌ها یعنی اعم از مسائل علمی و یا اخلاقی تردید داشته باشند، در چنین مواقعی ممکن است طرفین با توافق یکدیگر یا در صورتی که یکی از آن‌ها به حس مسئولیت داور تردید داشته باشد، نسبت به عزل کردن آن اقدام می‌کند.

به طور مثال، در برخی مواقع دیده شده که پس از انتخاب داور با یک سری از مشکلات روبه‌ رو شده اند که این مشکلات عبارتند از؛

• در وهله اول ممکن است که داور مهارت و تجربه بالایی در زمینه مشکل طرفین نداشته باشد.
• یا اینکه در هر موقعیتی تنها به یکی از دو طرف دعوا اعتنا کند. که در این صورت می توان برای عزل داور اقدام کرد که البته کار دشواری نیز می باشد. زیرا طبق قانون برای عزل کردن داور رضایت دو طرف لازم است.

عزل داور از لحاظ قانونی

برای آن که متوجه شوید که آیا عزل داور از لحاظ قانونی امکان‌پذیر می باشد یا خیر، لازم است که برای اطلاعات دقیق‌تر به بند ۴۷۲ قانون آیین دادرسی مدنی از تعیین داور مراجعه کنیم.

طبق این بند، عزل داور امکان‌پذیر می‌باشد، اما نمی‌توان بدون در نظر گرفتن هیچ قید و شرطی این کار را انجام داد و لازم است که در صورت اقدام برای این کار، شرایط خاصی میان طرفین وجود داشته باشد و هر دو طرف دعوا، بنا به وجود برخی مشکلات اقدام به عزل داور کنند.

در حالت کلی باید این چنین به این موضوع پرداخت که عزل کردن داور به آسانی امکان‌پذیر نیست و شما نمی‌توانید در هر لحظه اقدام به عزل داور کنید.

به این دلیل که قانونگذار اجازه زیادی برای عزل داور قرار نداده یا می‌توان گفت که شرایط خاص خود را می‌طلبد.

در اکثر موارد، داور بنا به درخواست یکی از طرفین انتخاب خواهد شد و اگر در اثر به وجود آمدن مشکلی طرف دیگر بخواهد برای عزل داور اقدام کند، تقریبا کار دشواری را پیش رو دارد.

تنها دلیل آن نیز این گونه بیان شده که قانونگذار با این کار خود تنها قصد دارد که مانع از به وجود آمدن تزلزل میان بنیان داوری شود و همچنین داوران بتوانند به عنوان یک راه حل بسیار مناسب و قوی در برطرف کردن موانع و مشکلات بین طرفین دعوا واقع شوند.

عزل داور به معنی برکناری کامل او می‌باشد؟

در بسیاری از مواقع این سوال پیش آمده که در صورت عزل داور ممکن است که برای همیشه از این کار کنار گذاشته شود؟ یا به معنای کلی چه تکلیفی برای اصل داوری در نظر گرفته می‌شود؟

برای پاسخ دادن به این سوال می ‌توان به ماده ۴۶۳ قانون آیین دادرسی مدنی مراجعه کرده و به توضیح نکات موجود در این قانون پرداخت.

بر اساس این ماده قانونی، عزل کردن داور هیچ‌ گاه به معنای از کار کنار گذاشته شدن او برای همیشه نیست و اگر دو طرف دعوا، داور را معرفی کرده و تنها به او اطمینان لازم را داشته باشند، پس از آن که تصمیم به عزل وی می‌گیرند یا حتی اگر داور قصد انصراف داشته باشد، در آن لحظه داوری کردن آن فرد نیز پایان می‌یابد.

یعنی آن فرد نسبت به دعوای دو طرف مسئولیتی نداشته و داوری وی تنها در آن دعوا پایان خواهد یافت.

به طور مثال ممکن است که دو فرد در یک پروژه عمرانی با یکدیگر شراکت داشته و در این میان با توجه به وجود آمدن برخی مسائل مربوطه به مشکل برخورده و قصد به هم زدن شراکت را دارند.

در این میان لازم است فردی که در ابتدای کار با آن‌ها همراه بوده و به خوبی از مسائل و پروژه عمرانی و همچنین پیمانکاری آگاهی لازم را دارد، در صورت مورد تایید بودن هر دو طرف می‌توانند به عنوان داور به او اعتماد کنند.

اما اگر در اثر به وجود آمدن هر نوع موانع و مشکلی، دو طرف این توافق را داشته باشند که داور را عزل کنند در چنین شرایطی پایان رسیدگی با حضور داور است.

چرا که فرد دیگری نمی‌تواند میان دو طرف داور شده و مشکل آن‌ها را حل کند.

چگونه می شود داور را عزل کرد؟

در برخی مواقع ممکن است که داوری تنها به یک نفر و در برخی موارد دیگر نیز ممکن است چند نفر برای این کار در نظر گرفته شده باشد.

چنانچه داوری میان دعوا به چند نفر واگذار شده باشد هر یک از طرفین این اختیار را دارند که یک داور را انتخاب کرده و معرفی کنند، اما اگر طرفین این تقاضا را داشته باشند که مشکل آن‌ها به وسیله چندین داور رسیدگی شود در اکثر مواقع پیشنهاد شده که تعداد داوران فرد باشد تا با سرعت بالاتری نسبت به این مسئله رسیدگی شود.

اما اگر قصد برکناری یا عزل داور را داشته باشند لازم است بگویم که طبق ماده ۴۷۲ پس از آن که داور انتخاب شود، حق عزل آن موجود نمی‌باشد.

مگر اینکه دو طرف برای برکنار کردن آن رضایت خود را اقدام کنند یا به بیان ساده‌تر می‌ توان گفت به این دلیل که هنگام انتخاب داور دو طرف باید رضایت داشته باشند، برای عزل وی نیز رضایت هر دو طرف دعوا لازم است.

مشورت با یک وکیل مجرب در رابطه با مسائل عزل داور

در مطالب فوق سعی کردیم برای تمامی سوال‌هایی که ممکن است در ذهن شما ایجاد شود پاسخ‌‌های مناسبی را بیان کنیم، اما همانطور که در ابتدای این مقاله نیز بیان کردیم مباحث حقوقی دارای پیچیدگی‌های خاص خود می‌باشد و ممکن است بند و ماده قانونی‌های دیگری برای عزل داور وجود داشته باشد که ما از آن ها به طور کامل خبر نداشته باشیم.

برای دسترسی به این ماده‌های قانونی لازم است که شما به یک وکیل مجرب مراجعه کرده و این درخواست را داشته باشید که تمامی مسائل مربوط به عزل و نصب داوری را برای شما به طور کامل بیان کند. در چنین شرایطی شما می توانید بطور کامل و با آگاهی لازم یک تصمیم درست را بگیرید.

آیا عزل داوری کار دشواری است؟

در پاسخ باید بگویم که بله، به این دلیل که داور با توجه به رضایت دو طرف انتخاب می ‌شود برای عزل وی نیز تراضی هر دو فرد لازم و ضروری است.

عزل داور از لحاظ قانونی امکان پذیر می باشد؟

بله این کار از طریق قانونی و به وسیله قانونگذاری امکان‌پذیر است اما در نظر داشته باشید که باید شرایط لازم برای عزل داوری مهیا باشد.

در مطالب فوق سعی کردیم تا تمامی موارد در مورد عزل داور را برای شما بیان کنیم و همچنین گفتیم که این کار تنها از لحاظ قانونی و طبق ماده ۴۷۲ آیین دادرسی باید با رضایت دو طرف انجام بگیرد و در غیر این صورت و اقدام یکی از طرفین دعوا برای عزل داوری، کار بسیار دشواری پیش روی فرد می‌باشد و حتی ممکن است که قانونگذار این مطلب را قبول نکرده و آن را رد کند.

در صورت نیاز به مشاوره دقیق‌تر و بررسی پرونده خود با وکیل 24 در ارتباط باشید.