در چه صورت از کار افتادگی اتفاق می افتد؟
عبارت از کار افتادگی همانطور که از عنوانش پیداست به معنای این است که شخصی که سابقا توانایی و انرژی کار را داشته است دیگر توانایی انجام کاری را ندارد.
حال این از کار افتادگی می‌‌تواند علل مختلفی داشته باشد از جمله بیماری‌های مختلفی که مانع انجام کار به لحاظ جسمی و روحی می‌شود، حادثه‌های مختلفی که در حین کار یا خارج از کار ممکن است برای فرد شاغل رخ دهد یا پیری و کهولت سن و سایر حوادث و اتفاق‌هایی که منجر به از دست رفتن توان و انرزی یک فرد بریا کار کردن می‌شود.
در قوانین ما عبارت از کار افتادگی تعریف نشده است اما شرایطی که موجب از کارافتادگی می‌شود به موجب قانون تامین اجتماعی تعیین شده است.
به موجب ماده 70 این قانون بیمه‌شدگانی که طبق نظر پزشک معالج غیر قابل علاج تشخیص داده می‌شوند پس از انجام خدمات توانبخشی و اعلام نتیجه توانبخشی یا اشتغال چنانچه طبق نظر کمیسیون‌های پزشکی مذکور در ماده ۹۱ این قانون توانایی خود را کلا یا بعضا از دست داده باشند به موجب قانون تامین اجتماعی حقوق و مزایای ان ها محاسبه و پرداخت می‌گردد.
لازم به ذکر است که به موجب ماده 91 قانون تامین اجتماعی برای تعیین میزان از کار افتادگی جسمی و روحی بیمه‌شدگان و افراد خانواده آن‌ها کمیسیون‌های بدوی و تجدید‌نظر پزشکی تشکیل خواهد شد.
ترتیب تشکیل و تعیین اعضا و ترتیب رسیدگی و صدور رای بر اساس جدول میزان از کار افتادگی طبق آیین‌نامه‌ای خواهد بود که به پیشنهاد این سازمان و سازمان تامین خدمات درمانی به تصویب شورای عالی می‌رسد.
حوادث ناشی از کار و از کارافتادگی کارگر
به موجب ماده ۶۰ قانون تامین اجتماعی حوادث ناشی از کار حوادثی است که در حین انجام وظیفه و به سبب آن برای بیمه شده اتفاق میوفتد و مقصود از حین انجام وظیفه تمام اوقاتی است که بیمه شده در کارگاه یا مؤسسات وابسته یا ساختمان‌ها و محوطه آن مشغول کار باشد و یا به دستور‌کارفرما در خارج از محوطه کارگاه عهده‌دار انجام ماموریتی باشد.
اوقات مراجعه به درمانگاه و یا بیمارستان و یا برای معالجات درمانی و توانبخشی و اوقات رفت و برگشت بیمه‌شده از منزل به کارگاه جز اوقات انجام وظیفه محسوب می‌گردد مشروط بر اینکه حادثه در زمان عادی رفت و برگشت به کارگاه اتفاق افتاده باشد.
همچنین لازم به ذکر است که حوادثی که برای بیمه شده حین اقدام برای نجات سایر بیمه‌شدگان و مساعدت به آنان اتفاق میوفتد حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود.
انواع از کارافتادگی بر اساس قانون تامین اجتماعی
از کار افتادگی انواع مختلفی دارد و به دو شکل جزئی و کلی قابل تحقق است که در قانون کار و قانون تامین اجتماعی به آن اشاره شده است که در ادامه به هز یک از آن ها خواهیم پرداخت.
از کار افتادگی کلی
به موجب قانون تامین اجتماعی هرگاه درجه کاهش قدرت کار بیمه شده 66 درصد و بیشتر باشد از کار افتاده کلی شناخته می‌شود. اهمیت تشخیص از کار افتادگی کلی اهمیت بالایی دارد؛ زیرا به موجب ماده 21 قانون کار یکی از موارد خاتمه قرارداد کار تلقی می‌شود.
از کار افتادگی جزئی
چنانچه میزان کاهش قدرت کار بیمه شده بین 33 تا 66 درصد و به علت حادثه ناشی از کار باشد از کار افتاده جزئی شناخته می‌شود.
شرایط از کارافتادگی قانون تامین اجتماعی
در این بخش بر اساس قانون تامین اجتماعی به شرایط شخص از کار افتاده می‌پردازیم:
- در مرحله اول شخص بیمه شده باید به کمیسیون‌های پزشکی مراجعه نماید و تحت معالجه و درمان آن‌ها قرار بگیرد.
- در مرحله دوم شخص بیمه شده بعد از بررسی و معاینه دکتر یا بهبودی خود را به دست می‌آورد یا وضعیت جسمی و روحی او به گونه‌ای است که با خدمات درمانی و توانبخشی نیز درمان نمی‌گردد، در صورتی که شخص بیمه شده نتواند بهبودی خود را به دست آورد فرمی را تکمیل می‌کند و آن را به کمیسیون پزشکی ارجاع می‌دهند تا نوع و میزان از کارفتادگی شخص بیمه شده را معین کند.
- مرحله سوم که کمیسیون پزشکی باید نظر بدهد از سه حالت خارج نیست:
- حالت اول: هرگاه کمیسیون پزشکی تشخیص دهد که میزان از کارافتادگی شخص بیمه شده 66 درصد یا بیشتر است در این حالت از کارافتادگی کلی شخص بیمه شده اعلام می‌شود.
- حالت دوم: هر گاه قدرت و توانایی فرد بیمه شده از 33 درصد تا 66 درصد کاهش پیدا کند، از کار افتادگی جزئی رخ داده است.
- حالت سوم: در صورتی که شخص بیمه شده به علت حادثه و اتفاقی ناشی از کار، قدرت و توانایی خود را از 10 تا 33 درصد از دست داده باشد در این صورت مستحق دریافت غرامت نقص مقطوع را خواهند داشت.
حقوق و مستمری کارگر ازکارافتاده چگونه تعیین و پرداخت می شود؟
کارگری که به دلایل مختلفی دچار از کارافتادگی کلی و جزیی شده است به لحاظ دریافت حقوق یا مستمری تابع قانون تامین اجتماعی خواهد بود.
به موجب ماده ماده ۷۱ قانون تامین اجتماعی بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار یا بیماری حرفه‌ای از کار افتاده کلی شناخته شود بدون در نظر گرفتن مدت پرداخت حق بیمه استحقاق دریافت مستمری ازکار افتادگی ناشی از کار را خواهد داشت.
مستمری از کارافتاده کلی
به موجب ماده ۷۲ قانون تامین اجتماعی میزان مستمری ماهانه از کار افتادگی کلی ناشی از کار عبارت است از یک سی‌ام مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد.
در مورد بیمه‌شدگانی که دارای همسر بوده یا فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل داشته باشند و مستمری استحقاقی آن ها از شصت درصد مزد یا حقوق‌متوسط آن ها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک مشروط بر آن که جمع مستمری و کمک از ۶۰% تجاوز نکند پرداخت خواهد شد.
به طور مثال اگر یک سی ام مزد کارگری که دچار از کار افتادگی کلی شده باشد 30 هزار تومان باشد و 20 سال سنوات پرداخت بیمه داشته باشد، میزان مستمری او 600 هزار تومان است.
مستمری از کار افتاده جزئی
به موجب ماده 73 قانون تامین اجتماعی به بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار بین سی و سه تا شصت و شش درصد توانایی کار خود را دست داده باشد مستمری‌ازکارافتادگی جزیی ناشی از کار پرداخت خواهد شد.
میزان مستمری این شخص عبارت است از حاصل ضرب درصد ازکارافتادگی در مبلغ مستمری از کار افتادگی کلی استحقاقی که طبق ماده ۷۰ این قانون تعیین‌می‌گردد.
نکته‌ای که در این خصوص حائز اهمیت است این است که فرد بیمه شده‌ای که دچار از کار افتادگی جزئی باشد تنها در صورتی از حمایت‌های قانون تامین اجتماعی بهره‌مند می‌شود که از کار افتادگی او ناشی از کار باشد و اگر از کار افتادگی او ناشی از بیماری حرفه‌ای و غیر حرفه‌ای باشد مشمول حمایت‌های قانون تامین اجتماعی نمی‌گردد اما کارگر بیمه شده‌ای که در اثر کار یا بیماری حرفه‌ای دچار از کار افتادگی شود مشمول حمایت‌های قانون تامین اجتماعی می‌شود.
به موجب ماده ماده ۷۴ قانون مذکور بیمه شده‌ای که در اثر حادثه ناشی از کار بین 10 تا 33 درصد توانایی کار خود را از دست داده باشد استحقاق دریافت غرامت نقص عضو را خواهد داشت میزان این غرامت عبارت است از 36 برابر مستمری استحقاقی مقرر در ماده ۷۲ این قانون ضرب در، درصد ازکارافتادگی.
حال مستمری کارگری که به دلیل حوادث غیر کار دچار از کار افتادگی شده باشد به موجب ماده ۷۵ قانون تامین اجتماعی تعیین شده است بیمه شده‌ای که ظرف ده سال قبل از وقوع حادثه غیر ناشی از کار یا ابتلاء به بیماری حداقل حق بیمه یک سال کار را که متضمن حق بیمه نود روز کار ظرف یک سال قبل از وقوع حادثه یا بیماری منجر به از کار افتادگی باشد پرداخت نموده باشد در صورت از کار افتادگی کلی حق استفاده از‌مستمری از کار افتادگی کلی غیر ناشی از کار ماهانه را خواهد داشت.
عدم مطالبه مستمری توسط از کارافتاده کلی
به موجب تبصره ماده 80 قانون تامین اجتماعی هرگاه مستمری‌بگیر از کار افتاده به مدت شش ماه مستمری از کار افتادگی کلی خود را مطالبه ننماید، بازماندگان واجد شرایط وی حق دارند موقتا مستمری و یا حقوق وظیفه قانونی خود را تقاضا و دریافت کنند. در صورتی که معلوم شود شخص مذکور در حال حیات است وضع مستمری او به حالت اول اعاده می گردد.
از کارفتادگی کلی چه زمانی اتفاق می افتد؟
هرگاه به تشخیص پزشک معالج قدرت و توانایی شخص بیمه شده شصت و شش درصد و بیشتر باشد، شخص از کار افتاده کلی شناخته می‌شود.
میزان مستمری شخص از کار افتاده کلی چگونه تعیین می‌شود؟
میزان مستمری شخص از کارافتاده عبارت است از یک سی‌ام مزد یا حقوق متوسط بیمه شده ضرب در سنوات پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از پنجاه درصد مزد یا حقوق متوسط ماهانه او کمتر و از صد درصد آن بیشتر نباشد.
در مورد بیمه‌شدگانی که دارای همسر بوده یا فرزند یا پدر و مادر تحت تکفل داشته باشند و مستمری استحقاقی آن‌ها از شصت درصد مزد یا حقوق متوسط آن‌ها کمتر باشد علاوه بر آن معادل ده درصد مستمری استحقاقی به عنوان کمک مشروط بر آن که جمع مستمری و کمک از ۶۰% تجاوز نکند، پرداخت خواهد شد.
در صورت نیاز به اطلاعات تکمیلی در مورد پرونده خود کافیست از طریق سامانه وکیل 24 با وکلا و متخصصین حقوقی ما در ارتباط باشید.
من وقتی سالم بودم و شخص به ظاهر سالم و قوی و به ظاهر تن درستی رو میدیدم که درخواست پول میکنه تعجب میکردم،تا اینکه خودم به بیماری مبتلا شدم که همه چیزم سالمه و به ظاهر مشکلی ندارم ولی نمیتونم ساده ترین کارهارو بکنم و دقیقا حتی از یک کودک سه چهار ساله هم خاصیتم کمتر شده.بیماری من آی بی اس هست،سندروم روده تحریک پذیر که تامین اجتماعی هم این بیماری را از کارافتادگی محسوب نمیکنه و با اینکه فرد ده سال،بیست ساله سی ساله بیکاره و از خونه بیرون نمیره ولی بازهم تامین اجتماعی میگه شامل از کارافتادگی نمیشه.مگه معنی از کار افتادگی،از کار افتادگی نیست؟