آيا ثبت نكردن رجوع بعد از طلاق جرم است؟

طلاق یک پدیده اجتماعی کاملا شناخته شده در دنیا است که در کشور ما نیز همواره شاهد وقوع آن هستیم. در شرع تحت هیچ شرایطی به جوانان و به طور کلی افرادی که قصد جدایی دارند، توصیه نمیشود.
حتیالامکان به زوجین توصیه میشود که اختلافات و مشکلاتشان را به موضوع طلاق ربط ندهند و بتوانند از طریق سازش حل و فصل بنمایند.
اگر بخواهیم به این جمله متوسل شویم که زن و شوهر اگر در صورت وجود اختلاف حتی جزئی بهتر است طلاق بگیرند، کاملا امری اشتباه است.
بروز اختلاف در بین تمامی روابط زوجیت یک امر بدیهی است و نمیتوان منکر این موضوع شد. اما همه افراد در این زمینه تصمیم به جدایی و در نهایت طلاق نمیگیرند.
در شرایطی که زن و شوهر با یکدیگر اختلاف پیدا میکنند و معمولا ادامه دار است، معمولا در وهله اول توصیه میشود که برای مدت کوتاهی از یکدیگر جدا زندگی کنند تا شاید همین جدایی منجر به برطرف شدن مشکل بین آنها شود.
اما گاهی اوقات مشکلات بین زوجین به اندازهای است که روشهای مزبور کارایی چندانی ندارد و شاید تنهاترین راه جدایی و نهایتا طلاق باشد.
رویه قانونی برای ثبت طلاق در کشورمان بسیار پیچیده است و زن و مرد به راحتی نمیتوانند از هم جدا شوند. در واقع قانون اجازه چنین امری را به آنها نمیدهد.
فرآیند ثبت طلاق نسبتا طولانی است و افرادی که متقاضی چنین امری هستند، باید مراحل گوناگونی را بعد از گذشت چند ماه طی کنند تا نهایتا در صورت صلاحدید دادگاه، مجوز جدایی زوجین صادر شود.
علت طولانی بودن فرآیند طلاق در ایران به جهت جلوگیری از تصمیم زوجین مبنی بر جدایی است. طبق آمارهای منتشر شده، بسیاری از زوجین بعد از طلاق از تصمیم خود پشیمان شده و مجدد به زندگی سابق خود باز میگردند.
البته قانونگذار برای برخی از انواع طلاق شرایطی را در نظر گرفته است تا امکان رجوع بعد از طلاق نیز وجود داشته باشد. در این صورت اگر زوج در مهلت قانونی به همسر خود رجوع کرده و درخواست تشکیل زندگی سابق را بدهد، طلاق صورت گرفته بین آنها دیگر معتبر نخواهد بود و می توانند به رابطه مشترک خود ادامه دهند.
طلاق در قانون مستقیما حقی برای مردان تعیین شده است اما این موضوع به معنای محروم ماندن زنان از حق طلاق نیست. در واقع در صورت وجود شرایط قانونی برای طلاق یا داشتن حق طلاق، زوجه میتواند درخواست خود را به دادگاه ارائه کند.
اما با قاطعیت میتوان گفت که در ارتباط با موضوع طلاق، قانون تا حد زیادی از آقایان طرفداری کرده است و در این زمینه بانوان از حق قاطعی برخوردار نیستند. هرچند که در این زمینه انتقادات بسیار زیادی شده است و بسیاری از افراد مسئله طلاق را امری ناعادلانه بین زن و مرد توصیف میکنند.
گفتنی است که در ارتباط با مهریه نیز شرایط کاملا متفاوت است و قانون جنبه حمایتی از زنان دارد. زیرا پرداخت مهریه وظیفه قانونی برعهده زوج است و تحت هر شرایطی باید آن را بپردازد مگر آن که زوجه مهریه خود را ببخشد.
در هر صورت اگر مرد بخواهد همسر خود را طلاق بدهد، نیازی به ارائه دلیل قانونی به دادگاه نمیباشد ولی باید تکلیف حقوق مالی زوجه را مشخص نماید. اما زن برای این که بتواند درخواست طلاق بدهد میبایست دلایل منطقی که منطبق با قانون باشد، ارائه دهد؛ در غیر این صورت به درخواست وی ترتیب اثری داده نخواهد شد.
در صورتی که طلاق به صورت توافقی باشد، شرایط کاملا با درخواست طلاق از طرف مرد و یا زن متفاوت است. در این نوع طلاق، زن و مرد هر دو رضایت کافی برای طلاق دارند و بدون بروز مشکل خاصی از هم جدا میشوند.
طلاق مانند سایر دعاوی حقوقی مراحل قانونی مشخصی دارد و برای ثبت رسمی آن باید تمامی فرآیند به طور دقیق و کامل از سوی طرفین اجرا شود.
بعد از آن که تمامی مراحل طلاق به صورت کامل انجام شد و دادگاه مجوز جدایی زن و شوهر را صادر کند، نوبت به مهمترین و آخرین مرحله طلاق یعنی ثبت رسمی آن در محضر و جاری شدن صیغه طلاق اشاره کرد.
برخی از افراد توجه خاصی به ثبت قانونی طلاق در محضر نمیکنند و به راحتی از این موضوع میگذرند اما غافل از آن که عدم ثبت طلاق میتواند تبعات جبران ناپذیری را به همراه داشته باشد.
این موضوع صرفا در مورد طلاق صادق نیست و در ارتباط با ازدواج نیز چنانچه زوجین از ثبت رسمی آن امتناع ورزند، تحت تعقیب کیفری قرار میگیرند.
یکی از موضوعات بسیار مهم در حوزه طلاق بحث عدم ثبت رجوع بعد از طلاق است. ممکن است این سوال در ذهن شما مطرح شود که چنین رفتاری از منظر قانون جرم انگاری شده است؟ آیا عدم ثبت رجوع بعد از طلاق در قانون ایران جرم محسوب میشود؟ در صورتی که عمل مزبور جرم تلقی شود، مجازات آن به چه نحوی است؟
طلاق رجعی یکی از انواع طلاق است که امکان رجوع برای مرد در شرایطی خاص نیز وجودا دارد. در واقع در این نوع طلاق مرد میتواند در مهلت معینی از طلاق رجوع کرده و به زندگی مشترک با همسر خود بازگردد.
به همین جهت با توجه به این که در طلاق رجعی حق رجوع برای مرد در نظر گرفته شده است، حقوق زنان نیز در این شرایط میبایست مورد توجه قرار گیرد.
در واقع همانطور که برای عدم ثبت رسمی طلاق مجازات تعیین شده است، در خصوص ثبت نکردن رجوع بعد از طلاق نیز مجازات معینی تعیین شده است.
بنابراین اگر طلاق از نوع رجعی باشد و مرد به همسر خود رجوع کند، میبایست آن را به صورت رسمی در محضر به ثبت برساند. در غیر این صورت مرتکب جرم شده و مجرم شناخته میشود و مطابق قانون مجازات خواهد شد.
پس بهتر است که زوج در مورد عواقب ثبت نکردن رجوع بعد از طلاق نیز مطلع باشد.
معرفی انواع طلاق در قانون ایران
به طور کلی طلاق به دو دسته رجعی و بائن تقسیمبندی میشود که هرکدام شرایط خاص خود را دارد.
طلاق رجعی
در این نوع طلاق مرد این حق را دارد که در مدت عده به همسر سابق خود رجوع کند. منظور از عده این است که زوجه در مدت زمان مشخص بعد از انحلال نکاح نمیتواند با فرد دیگری ازدواج کند.
شرایط کلی رجوع از طلاق رجعی عبارتند از:
- درخواست رجوع صرفا از طرف مرد صورت گیرد. (درخواست رجوع بعد از طلاق از جناب زن تاثیری ندارد)
- مرد قصد و اراده برای رجوع داشته باشد که میتواند به صورت فعل یا لفظ باشد.
- امکان رجوع بعد از طلاق تنها در مدت زمان عده میسر است.
طلاق بائن
منظور از طلاق بائن این است که امکان رجوع و بازگشت در مدت عده برای زوج وجود ندارد. مطابق ماده 1145 قانون مدنی، طلاق در موارد زیر بائن است:
- طلاقی که قبل از نزدیکی واقع شود. طلاقی که قبل از برقراری رابطه زناشویی صورت گیرد، به طلاق باکره یا غیر مدخوله معروف است که جزو طلاق بائن به شمار میرود.
- طلاق یائسه: درصورتی که زوجه در دوران یائسگی باشد و در این دوران جدایی صورت گیرد، طلاق بائن است.
- طلاق خلع و مبارات مادام که زن رجوع به عوض نکرده باشد. منظور از طلاق خلع این است که زن به واسطه تنفر و کراهتی که از همسر خود دارد، اقدام به بخشش تمام یا قسمتی از مهریه خود میکند یا مالی را به وی میدهد تا در برابر این بخشش از همسر خود جدا شود. طلاق مبارات برخلاف طلاق خلع، طرفین( زوج و زوجه) از هم تنفر دارند و هردو خواستار جدایی از هم میباشند.
- سومین طلاق که بعد از سه وصلت متوالی به عمل آید اعم از این که وصلت در نتیجه رجوع باشد یا در نتیجه نکاح جدید. چنانچه مردی سه بار با یک زن به صورت متوالی ازدواج کند و مجددا وی را طلاق دهد، طلاق مرتبه سوم بائن محسوب میشود.
لازم به ذکر است که طلاق درصورت عسر و حرج نیز نوعی طلاق بائن به شمار میرود. معمولا طلاقهای عسر و حرج به گونهای است که زن خواهان جدایی از مرد است و زوج تمایل چندانی به طلاق ندارد.
در صورتی که زوجه عسر و حرج در زندگی زناشویی را اثبات کند و حکم طلاق از سوی مراجع قضایی صادر شود، طلاق بائن خواهد بود.
همچنین وکالت در طلاق نیز در زمره طلاق بائن به شمار میرود که مرد به همسر خود وکالت میدهد که هر زمان میتواند برای درخواست طلاق اقدام نماید.
طلاق توافقی به طور مستقیم در قانون مدنی ذکر نشده است، اما در قانون حمایت از خانواده به آن اشاره شده است. طلاق خلع و مبارات را میتوان نوعی طلاق توافقی در نظر گرفت.
طلاق خلع و مبارات به صورت توافقی و با رضایت طرفین انجام میشود. در طلاق خلع، زن به واسطه کراهتی که نسبت به شوهر خود دارد، مالی به شوهر میدهد تا او را طلاق دهد. در واقع این مال میتواند تمام یا بخشی از مهریه باشد.
زن در این شرایط حق طلاق ندارد و با بخشش حق و حقوق مالی خود شوهر خود را راضی به طلاق میکند. با توجه به این که مهریه وظیفهای سنگین برای مردان به شمار میرود، در صورت بخشش آن از سوی زوجه به طلاق رضایت میدهند.
طلاق خلع نوعی طلاق توافقی به شمار میرود که با توافق زن و شوهر صورت میگیرد.
طلاق مبارات، به طلاقی گفته میشود که زن و شوهر هر دو از هم تنفر دارند. در این حالت هیچ کدام از طرفین تمایلی به ادامه زندگی ندارند. در این صورت زن میتواند با بذل و بخشش مهریه، شوهر را برای طلاق راضی کند. طلاق مبارات به صورت توافقی بین زن و شوهر انجام میشود.
در طلاق مبارات بر خلاف طلاق خلع، طرفین از هم کراهت دارند و عوض نمیتواند بیشتر از مهریه زن باشد. در صورتی که در طلاق خلع، عوض میتوان بیش تر از مهریه یا کمتر از آن باشد.
به طور کلی در رویههای قضایی به این شکل است که طلاق خلع و مبارات را جزو طلاق توافقی قلمداد کرده و مقررات طلاق توافقی را برای آن در نظر میگیرند.
روند انجام طلاق رجعی
همانطور که گفته شد، حق رجوع در طلاق رجعی صرفا برای مرد در نظر گرفته شده است و تقاضای زن در این زمینه تاثیر چندانی نخواهد داشت. همچنین زوج باید در مدت عده به همسر خود رجوع کند.
در واقع بعد از پایان مدت عده طلاق، امکان رجوع برای مرد وجود ندارد و قانونا این امر امکانپذیر نیست. زوج باید برای رجوع به زوجه قصد و اراده داشته باشد. به بیان دیگر، مرد با اکراه و تهدید به همسر خود رجوع نکند و با میل باطنی خود این امر را انجام دهد.
طلاق رجعی مراحل مختلفی دارد که در این بخش قصد داریم به فرآیند این نوع طلاق بپردازیم. گفتنی است که تقریبا تمامی مراحل کلیه طلاقها با یکدیگر یکسان است و با رویه ثابتی انجام میشود.
بنابراین فرآیند طلاق رجعی بدین گونه است:
ارائه دادخواست طلاق به دادگاه
در گام نخست، برای طلاق رجعی میبایست دادخواستی به دادگاه ارائه گردد. بنابراین خواهان که در این دعاوی عمدتا مرد است، باید دادخواست مربوطه را مطابق آیین و تشریفات قانونی تنظیم نماید تا برای رسیدگی به دادگاه خانواده ارجاع داده شود.
بعد از تنظیم دادخواست طلاق، زوج باید به دفاتر الکترونیک قضایی مراجعه کند و آن را به ثبت برساند. دادخواست مزبور توسط مدیر دفتر دادگاه بررسی شده و در صورت تکمیل بودن آن، وقت دادرسی را تعیین میکند.
در این صورت زمان دادرسی به طرفین ابلاغ میشود. سپس در مهلت مقرر در دادگاه حضور پیدا میکنند.
ارجاع به داوری
به موجب ماده 27 قانون حمایت خانواده، در کلیه موارد درخواست طلاق (به جز طلاق توافقی)، دادگاه باید به منظور ایجاد صلح و سازش موضوع را به داوری ارجاع کند. دادگاه در این موارد باید با توجه به نظر داوران رای صادر و چنانچه آن را نپذیرد، نظریه داوران را با ذکر دلیل رد کند.
پس از صدور قرار ارجاع امر به داوری، هریک از زوجین مکلفند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ، یک نفر از اقوام خود که متاهل و حداقل سی سال داشته و آشنا به مسائل شرعی و خانوادگی و اجتماعی باشد را به عنوان داور به دادگاه معرفی کنند.
درصورت نبود فرد واجد شرایط در بین اقارب یا عدم دسترسی به آنها یا استنکاف آنان از پذیرش داوری، هر یک از زوجین میتوانند داور خود را از بین افراد واجد صلاحیت دیگر تعیین و معرفی کنند.
در صورت امتناع زوجین از معرفی داور یا عدم توانایی آنان، دادگاه خود یا به درخواست هریک از طرفین اقدام به تعیین داور میکند.
زوجین به دستور دادگاه به داوری ارجاع داده میشوند. کسی که از طرف زن و شوهر به عنوان داور انتخب میشود، باید تمام شرایط لازم را داشته باشد. در واقع طرفین نباید هر شخصی را برای داوری انتخاب کنند، زیرا ممکن است عواقب جبران ناپذیری برای آنها به همراه داشته باشد.
دریافت گواهی عدم سازش
دادگاه خانواده دادخواست طلاق را به صورت کامل بررسی میکند و در صورتی که تشخیص دهد، طرفین باید از هم جدا شده و طلاق بگیرند، گواهی عدم سازش را صادر میکند. گواهی عدم سازش همان حکم دادگاه برای طلاق زوجین میباشد.
مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش برای تسلیم به دفتر رسمی ازدواج و طلاق سه ماه پس از تاریخ ابلاغ رای قطعی یا قطعی شدن رای است.
چنانچه گواهی مذکور ظرف این مهلت تسلیم نشود یا طرفی که آن را به دفتر خانه رسمی طلاق تسلیم کرده است، ظرف سه ماه از تاریخ تسلیم در دفتر خانه حاضر نشود یا مدارک لازم را ارائه نکند، گواهی صادر شده از درجه اعتبار ساقط است.
هرگـاه گواهی عـدم امکان سازش صادر شده بر اساس توافق زوجین به حکم قانون از درجه اعتبار ساقط شود، کلیه توافقاتی که گواهی مذکور بر مبنای آن صادر شده است، ملغی میگردد.
مراجعه به محضر
زوج بعد از آن که گواهی عدم سازش را دریافت کرد، میتواند به دفاتر ازدواج و طلاق یا محضر مراجعه کند و طلاق را به ثبت برساند. تا زمانی که گواهی مزبور از طرف دادگاه صادر نشود، امکان ثبت طلاق تحت هیچ شرایطی وجود ندارد.
در واقع اگر طلاق بدون حکم دادگاه به صورت رسمی ثبت شود، غیر قانونی محسوب شده و هیچ اعتباری ندارد. مطابق قانون حمایت خانواده، ثبت طلاق تنها از طریق حکم دادگاه امکان پذیر است، در غیر این صورت اثر قانونی ندارد.
به موجب ماده 35 قانون حمایت خانواده، هرگاه زوج در مهلت مقرر به دفتر رسمی ازدواج و طلاق مراجعه و گواهی عدم امکان سازش را تسلیم کند، در صورتی که زوجه ظرف یک هفته در دفترخانه حاضر نشود، سردفتر به زوجین اخطار میکند تا برای اجرای صیغه طلاق و ثبت آن در دفترخانه حاضر شوند.
درصورت عدم حضور زوجه صیغه طلاق جاری و پس از ثبت به وسیله دفترخانه مراتب به اطلاع زوجه میرسد. فاصله بین ابلاغ اخطاریه و جلسه اجرای صیغه نباید از یک هفته کمتر باشد.
در مواردی که زوج یا زوجه مجهولالمکان باشند، دعوت از شخص مجهولالمکان از طریق نشر آگهی در جراید کثیرالانتشار یا هزینه درخواستکننده به وسیله دفتر خانه به عمل میآید.
مطابق ماده مذکور، اگر طلاق از جانب مرد باشد، عدم حضور زوجه مانعی در ثبت طلاق نیست. به بیان دیگر اگر زوجه در مهلت قانونی در دفتر خانه حضور پیدا نکند، زوج میتواند طلاق را به صورت رسمی به ثبت برساند. در واقع حضور زوجه برای ثبت طلاق الزامی نمیباشد.
لازم به ذکر است که در طلاق توافقی، در صورتی که زوجه بنا بر اعلام دادگاه صادر کننده رای و یا به موجب سند رسمی در اجرای صیغه طلاق وکالت بلاعزل داشته باشد، عدم حضور زوج، مانع اجرای صیغه طلاق و ثبت آن نیست.
موضوع بسیار مهمی که در ارتباط با طلاق از طرف مرد وجود دارد، این است که باید تمام حقوق قانونی زن پرداخت شود. در صورتی که مرد مهریه، نفقه یا اجرتالمثل زن را پرداخت نکرده باشد، دادگاه برای او مجوز طلاق صادر نمیکند.
ثبت طلاق در محضر و ارائه مدارک مورد نیاز
بعد از این که دادگاه گواهی عدم امکان سازش یا حکم طلاق صادر نمود، متقاضی طلاق باید به محضر یا دفترخانه ازدواج و طلاق مراجعه و مدارک و اطلاعات مورد نیاز برای ثبت طلاق در دفترخانه را ارائه نماید.
تا زمانی گواهی عدم سازش یا حکم طلاق از سوی دادگاه صادر نشود، امکان ثبت طلاق در محضر وجود ندارد. در صورتی که دفتر خانه بدون گواهی طلاق را ثبت کند، مرتکب تخلف شده و امکان پیگیری قانونی وجود دارد.
چنانچه مراجع ذی ربط از ثبت طلاق بدون گواهی توسط دفتر خانه مطلع شوند، مطابق قانون جریمه خواهد شد.
علاوه بر حکم طلاق یا گواهی عدم سازش، ارائه مدارک شناسایی، سند ازدواج، گواهی عدم بارداری، معرفی شهود و پرداخت هزینههای قانونی دفترخانه جزء شرایط ثبت طلاق در محضرخانه است.
به طور کلی مدارکی که زن و شوهر برای ثبت طلاق باید به محضر یا دفتر خانه ارائه دهند، به شرح زیر است:
- اصل شناسنامه و اصل کارت ملی زوجین به همراه کپی آنها
- اصل سند ازدواج یا قباله نکاح و یا رونوشت آن
- معرفی دو نفر شاهد مرد که عادل و عاقل باشند.
- ارائه گواهی عدم بارداری از سوی زوجه در صورتی که زن باکره و یائسه نباشد و این آزمایش را در یکی از مراکز آزمایشگاهی انجام داده باشد. لازم به ذکر است که زن در مدت ثبت طلاق در محضر نباید در دوره عادت ماهیانه باشد؛ چرا که طلاق در زمان عادت ماهیانه صحیح نیست و سردفتر موقع طلاق باید اطلاعات مورد نیاز در این خصوص را از زوجه کسب نماید.
- گواهی عدم امکان سازش که از سوی دادگاه صادر شده است. مدت زمان اعتبار گواهی عدم امکان سازش صرفا سه ماه است و اگر در این سه ماه برای ثبت طلاق در محضر اقدام نشود، به منزله انصراف از ثبت طلاق است و زوجین دوباره باید تشریفات صدور گواهی عدم امکان سازش را طی کنند.
- پرداخت هزینه ثبت طلاق به دفترخانه مطابق با تعرفه های تعیین شده که اصولا با توافق زن و شوهر تعیین میشود.
رجوع از طلاق
جدای از بحث طلاق، رجوع بعد از آن نیز از اهمیت بالایی برخوردار است و در تمامی انواع طلاق امکان بازگشت زوجین به زندگی سابق خود تحت شرایطی انجام میشود.
تقسیم بندی طلاق به دو نوع رجعی و بائن براساس قابلیت رجوع یا عدم رجوع است. در طلاق بائن، بعد از جاری شدن صیغه طلاق، زن و مرد شرعا نامحرم میشوند و به لحاظ قانونی دیگر رابطه زوجیت بین آنها برقرار نیست.
همچنین در این نوع طلاق اگر زن و مرد دوباره قصد تشکیل زندگی مشترک را داشته باشند، میبایست مجدد با هم ازدواج کرده و مراحل قانونی عقد نکاح از قبیل جاری شدن صیغه نکاح را انجام دهند.
اما شرایط در طلاق رجعی کاملا متفاوت است و مرد امکان رجوع بعد از طلاق را خواهد داشت. در این طلاق فرصتی مجدد به زوجین داده شده است تا اگر از تصمیم خود پشیمان شدند و یا تحت هر شرایطی قصد تشکیل زندگی مجدد را داشته باشند، در مدت زمانی تحت عنوان عده این امر را انجام دهند.
نکته بسیار مهم در طلاق رجعی این است که قانونگذار حق رجوع را صرفا برای مرد تعیین کرده و چنین حقی برای زن در نظر گرفته نشده است.
همچنین در صورت رجوع مرد به همسرش و به نوعی تشکیل مجدد زندگی، نیازی به عقد نکاح نمیباشد و رجوع بدون جاری شدن صیغه انجام میشود. اما در مورد طلاق بائن چنین امری امکان پذیر نیست.
یکی از سوالات اساسی در این زمینه آن است که صرف رجوع بعد از طلاق به معنای اراده و قصد زن و مرد به ادامه زندگی مشترک خود میباشد؟ در واقع چگونه مشخص میشود که مرد قصد رجوع به همسرش را دارد؟
یکی از شرایط اساسی رجوع بعد از طلاق، اراده و میل باطنی مرد است. رجوع به اراده مرد نیازمند است و تا زمانی که مرد در این زمینه قصد و نیتی نداشته باشد، شرایط رجوع بعد از طلاق حاصل نمیشود.
امر رجوع از طلاق به صرف انجام اعمالی از طرف مرد که دلالت بر این موضوع کند، محقق میشود. در واقع هر لفظ یا فعلی که دلالت بر رجوع از طلاق دارد، به معنای بازگشت زوج به زوجه است البته مشروط بر این که به قصد رجوع باشد.
مثلا مرد همسر خود را لمس کند یا لفظی را بگوید که نشان دهنده قصد و اراده وی برای بازگشت یا همان رجوع بعد از طلاق است.
ثبت رجوع از طلاق
همانطور که گفته شد، در طلاق رجعی این امکان برای مرد وجود دارد تا در مهلت مقرر( عده زن در طلاق رجعی) به همسر بازگردد و به نوعی زندگی مشترک خود را مجدد آغاز کنند.
بازگشت مرد بعد از طلاق نیازی به عقد نکاح ندارد و از این طریق به راحتی و بدون مشکل خاصی زن و شوهر زندگی خود را ادامه میدهند.
اما موضوع بسیار مهم در این زمینه بحث ثبت رجوع از طلاق است. زمانی که مرد قصد رجوع به زن را دارد و در نهایت این امر رخ میدهد، باید به صورت رسمی و قانونی به ثبت برسد.
در واقع قانونگذار زوجین را مکلف به ثبت رجوع بعد از طلاق نموده است. به موجب قانون حمایت خانواده، رجوع از طلاق باید تحت هر شرایطی به ثبت برسد.
از این جهت در قانون که رجوع بعد از طلاق منجر به ایجاد تغییراتی در وضعیت تاهل زوجین میشود، این واقعه باید به ثبت برسد.
حال اگر تحت هر شرایطی رجوع بعد از طلاق به ثبت نرسد، در قانون برای این امر ضمانت اجرای کیفری در نظر گرفته شده است. در واقع اگر مرد بنا به هر دلیلی رجوع بعد از طلاق را رسما ثبت نکند، مجرم شناخته شده و تحت تعقیب کیفری قرار میگیرد.
بنابراین اگر مردی قصد ثبت رجوع به همسر خود بعد از طلاق را دارد، باید به این موضوع واقف باشد که در صورت به ثبت نرساندن آن مطابق قانون مجازات خواهد شد.
ثبت رجوع از طلاق در دفترخانهای که صورتجلسه طلاق در آن تنظیم شده است، انجام میشود. بنابراین بهتر است در اسرع وقت اقدامات لازم در جهت ثبت این واقعه انجام شود.
مجازات عدم ثبت رجوع از طلاق
عدم ثبت رجوع از طلاق همانند ثبت نکردن طلاق و ازدواج در قانون ایران جرم انگاری شده است و مرتکبین آن مورد مجازات قرار خواهند گرفت.
ممکن است برخی افراد از مجرمانه بودن چنین امری مطلع نبوده باشند و واقعه رجوع بعد از طلاق را به ثبت نرسانند. در این صورت مجرم شناخته شده و مطابق قانون مجازات خواهند شد.
مجرمانه بودن ثبت نکردن رجوع از طلاق به این دلیل است باید وضعیت شرایط تاهل افراد در جامعه مشخص گردد. تصور کنید مردی از همسر خود تحت عنوان طلاق رجعی جدا میشود و بعد از گذشت مدت زمانی قصد بازگشت به زندگی خود را دارد.
با توجه به این که رجوع بعد از طلاق نیازی به جاری شدن مجدد صیغه ازدواج نمیباشد، باید در این زمینه راهکاری وجود داشته باشد تا در نهایت وضعیت تاهل زن و مرد مشخص شود.
از این حیث قانونگذار برای عدم ثبت واقعه مزبور، مجازاتهایی را در نظر گرفته است تا از وقوع مشکلات عدیدهای نیز جلوگیری کند.
به جهت آن که عدم ثبت رجوع بعد از طلاق میتواند منجر به ایجاد ضرر و زیان به زنان شود، قانونگذار مردان را برای ثبت آن مکلف نموده است.
در واقع عواقب ناشی از این کار برعهده مردان است و زنان در این زمینه نقشی ندارند. بنابراین اگر رجوع بعد از طلاق به ثبت نرسد، زوج مجازات خواهد شد و هیچ گونه مجازاتی برای زوجه تعیین نشده است.
در هر صورت مرد ظرف یک ماه فرصت دارد تا اقدامات لازم را در جهت ثبت رجوع بعد از طلاق انجام دهد. در صورتی که رجوع بعد از طلاق به ثبت برسد، صورتجلسه تنظیم شده در مورد طلاق زوجین باطل شده و دیگر اعتبار قانونی ندارد.
با رجوع مرد و انجام مراحل ثبت، عملا ثبت طلاق منتفی شده و زوجین میتوانند به ادامه زندگی مشترک خود بپردازند.
در هر صورت عدم ثبت رجوع از طلاق جرم محسوب شده که در ماده 49 قانون حمایت خانواده به مجازات آن پرداخته شده است.
مطابق این ماده، چنانچه مردی بدون ثبت در دفاتر رسمی به ازدواج دائم، طلاق یا فسخ نکاح اقدام یا پس از رجوع تا یک ماه از ثبت آن خودداری یا در مواردی که ثبت نکاح موقت الزامی است از ثبت آن امتناع کند، ضمن الزام به ثبت واقعه به پرداخت جزای نقدی درجه پنج و یا حبس تعزیری درجه هفت محکوم میشود.
بنابراین اگر زوجین برای طلاق رجعی در دفترخانه اقدام کرده بودند و سپس بحث رجوع مطرح شود و در نهایت تا یک ماه بعد از آن مرد اقدامی در جهت ثبت رجوع بعد از طلاق انجام ندهد، به میزان مجازات مقرر محکوم خواهد شد.
مشاوره حقوقی در مورد عدم ثبت رجوع بعد از طلاق
با بررسی انواع طلاق به این موضوع پی بردیم که در طلاق رجعی حتی بعد از جدایی زوجین نیز امکان رجوع و بازگشت مرد به همسر خود وجود دارد.
در ارتباط با بازگشت مرد در قانون مهلتی تحت عنوان عده زن در نظر گرفته شده است. یعنی مرد تنها در این مدت حق رجوع خواهد داشت و پایان یافتن آن دیگر امکان رجوع وجود ندارد و طلاق به صورت رسمی به ثبت میرسد.
در هر صورت چنانچه مرد قصد بازگشت به همسر خود در مدت عده را داشته باشد، باید آن را قانونا به ثبت برساند. عدم ثبت رجوع بعد از طلاق رفتاری مجرمانه به شمار میرود و مرد به مجازات تعیین شده در قانون محکوم خواهد شد.
وظیفه ثبت رجوع از طلاق برعهده مرد است و در صورتی که چنین واقعه ای را به ثبت نرساند، مجرم شناخته میشود. در واقع به مدت یک ماه از ارائه درخواست طلاق و تنظیم صورتجلسه در دفترخانه، مرد مهلت دارد تا واقعه رجوع بعد از طلاق را ثبت کند.
در صورت به ثبت رسیدن رجوع در مهلت یک ماهه قانونی، صورتجلسه تنظیمی طلاق رجعی باطل شده و مجددا رابطه زوجیت شکل میگیرد.
در هر صورت چنانچه مرد از ثبت رجوع بعد از طلاق خودداری کند، به مجازان مقرر در ماده 49 قانون حمایت خانواده محکوم میشود.
در مورد ثبت رجوع بعد از طلاق و مجازات به ثبت نرسیدن آن توضیحاتی ارائه شد اما اگر در این زمینه نیاز به مشاوره حقوقی دارید، میتوانید به سامانه وکیل 24 مراجعه کنید و از خدمات و امکانات حقوقی آن بهره مند شوید.
برخی افراد ممکن است که در ارتباط با انجام مراحل مربوط به ثبت رجوع بعد از طلاق با مشکل حقوقی مواجه شوند و در نهایت اقدام به اخذ وکیل نمایند.
اخذ وکیل در این زمینه میتواند کمک فراوانی به طرفین نماید و در روند رسیدگی به پرونده تاثیر به سزایی خواهد داشت. اما به دلایل مختلف ممکن است دسترسی به وکیل برای پرونده مزبور وجود نداشته باشد.
در این صورت اگر در ارتباط با مراحل ثبت واقعه رجوع بعد از طلاق به مشکل حقوقی برخورد کردید، دریافت مشاورههای حقوقی وکیل 24 که به صورت آنلاین و تلفنی ارائه می شود، میتواند بهترین گزینه برای شما باشد.
چرا وکیل 24 را انتخاب کنیم؟
سایت وکیل 24 با بهره مندی از وکلا و مشاوران و کارشناسان مجرب و متخصص حقوقی و ارائه خدماتی نظیر مشاورههای تخصصی حقوقی، میتواند شما را در اتباط با مسائل طلاق راهنمایی نماید.
مشاوره حقوقی در مورد مراحل ثبت رسمی رجوع بعد از طلاق به صورت کاملا تخصصی انجام میشود و یقینا می توانید از اطلاعات حقوقی در این زمینه بهره مند شوید.
باتوجه به این که وکیل 24 سابقه چندین ساله در زمینه ارائه خدمات حقوقی دارد و بهترین و مجربترین حقوقدانان کشور در این مجموعه فعالیت میکنند، میتواند مناسبترین گزینه برای انتخاب افراد مختلف برای بهرهمندی از امکانات و خدمات حقوقی باشد.
در هر صورت برای کسب مشاوره حقوقی در مورد رجوع بعد از طلاق و اعمال مجازات در صورت عدم ثبت آن میتوانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.